De 7 fasen van het Theory U proces

Het Theory U proces is niet lineair

Het Theory U-proces is gebaseerd op het inzicht dat alles wat leeft met elkaar verbonden is, omdat alles wat leeft, is ontstaan vanuit dezelfde bron. Alles wat leeft is energie en energie gaat nooit verloren. Het is ontstaan uit dezelfde bron en keert daar weer naar terug. In dit artikel leggen we de Theory U fases aan je uit. 

Cyclisch proces

Het U proces is geen lineair stappenplan of projectaanpak. Het is een cyclisch proces. De mens is verbonden met alles wat er is en heeft daarin steeds de mogelijkheid om bewust te kiezen voor zijn handelen. Dit is een keuze vanuit die notie van verbinding: verbinding met jezelf, anderen en de wereld. Het U-proces omvat 7 fasen. De fasen omvatten gezamenlijk een bewust proces van verbinding, om te komen tot wezenlijk andere uitkomsten en vernieuwing. In elke fase zijn de andere fasen ook aanwezig. Daarmee is het een cyclisch proces.

De 7 fasen binnen Theory U zijn niet los van elkaar te zien. De 7 fasen zijn achtereenvolgens:

• downloading
• seeing
• sensing
• presencing
• crystallizing
• prototyping
• performing

Downloading

In de fase van ‘Downloading’ hebben we een beperkte waarneming. We hebben de neiging om daarbij snel te interpreteren vanuit onze automatische piloot. We zoeken naar de bevestiging van het eigen gelijk in plaats van naar de weerlegging ervan (Popper, 2002). We kopiëren oude kennis van onszelf en/of anderen en schieten zo snel mogelijk naar de fase ‘Performing’. Downloaden heeft een belangrijke functie en is wezenlijk onderdeel van ons functioneren. Bewustwording hiervan en bereid zijn je open te stellen voor andere invalshoeken is een belangrijke voorwaarde om het U-proces te kunnen ervaren. Het U-proces start met het bewust stoppen van downloaden.

Seeing

De tweede fase begint met aandachtig waarnemen, door daar de tijd voor te nemen. Daarvoor is het nodig de geest te openen (open mind). Dit kan door de oordelen, vooringenomen gedachten en eigen ideeën te herkennen en vervolgens op te schorten. Hierdoor ga je anders, breder en meer open waarnemen.

Sensing

In de fase van ‘Sensing’ boor je een andere bron van intelligentie aan: de intelligentie van het hart. Dit kan door je bewust te zijn met wat ieder mens van nature kan: een actieve verbinding aangaan met anderen. Scharmer noemt dit ‘Empatisch luisteren’. Je luistert naar de ander vanuit de ander. Je luistert van binnenuit met open hart. Hierdoor ontstaat een andere, erkennende verbinding tussen mensen. Interessante informatie over de intelligentie van het hart is o.a. te vinden in de film ‘I am’(externe link) van Tom Shadyac.

Presencing

‘Presencing’ is een samenvoeging van presence (aanwezigheid) en sensing (waarnemen zonder direct contact). Het verwijst ook naar present zijn: aanwezig zijn in het hier en nu. Door bewust waarnemen met alle zintuigen, inclusief de intuïtie, bereik je deze staat van Zijn. In de fase van ‘Presencing’ heb je verbinding met alle wijsheid en beschikbare bronnen, voorbij de gedownloade kennis en gedachten. In die verbinding bevindt zich ‘de hoogst haalbare toekomstige mogelijkheid’, zoals Scharmer dat noemt, die in het hier en nu zichtbaar wil worden. ‘Presencing’ kun je dus ook vertalen als voor-voelen. Voor de Presence-staat is het nodig een ‘open will’ te hebben; voorbij de angst voor het onbekende te komen.

Verdiepende info over ‘Presencing'</4>

Senge en zijn collega’s voerden gesprekken met David Bohm (1980) en Brian Arthur (2009) over kwantumfysica. Na deze gesprekken konden zij beter beschrijven wat er bij ‘Presencing’ gebeurt.

De wereld is zowel een expliciete orde (alle afzonderlijke objecten om ons heen) als een impliciete orde (alles wat leeft is holistisch met elkaar verbonden). Dit laatste wordt in de kwantumfysica verondersteld . We kunnen die beide (wereld)ordes dan ook gelijktijdig waarnemen (Zajonc, 2010).

De expliciete orde nemen wij waar met onze zintuigen. De impliciete orde nemen wij waar met onze intuïtie of ons ‘gevoel’. We versterken die gelijktijdige waarneming door dit gezamenlijk te doen en onze ervaringen uit te wisselen in dialoog (Bohm, 1996). Senge, Jaworski, Scharmer en Flowers hebben de gelijktijdige waarneming van beide (wereld)ordes ‘Presencing’ genoemd.

Voor de fase van ‘Presencing’ in het Theory U proces heb je een diepere toegang tot een ander terrein van intelligentie nodig: het veld van de ‘open wil’. Dat staat voor het werkelijk willen zien van wat zich aandient, zonder invulling of sturing. Hier aangekomen, onder in de U, kun je contact maken met wat Scharmer, Jaworski en Senge ‘de bron’ noemen. In ‘de bron’ is alles wat leeft holistisch met elkaar verbonden. Alles ontstaat uit deze ‘bron’ en alles keert terug naar deze ‘bron’. ‘De bron’ is de basis van alles dat bestaat en is pure Energie.

Onder in de U kun je contact maken met twee basale vragen van het bestaan:

• ‘Wie ben Ik ten diepste’ (wat is mijn hoogste toekomstige mogelijkheid)
• ‘Wat is mijn Werk (missie) in dit leven’ (wat heb ik hier te doen/ waarom ben ik hier?).

Met het antwoord op deze vragen kom je in beweging vanuit intrinsieke wensen en verlangens. Je kunt een instrument zijn voor de toekomst die zich wil manifesteren.

In de ‘Presencing’ fase bestaat zowel stilte als chaos. Vanuit stilte maak je contact met de diepste vorm van weten. Je ervaart chaos door de veelheid van dingen die zich kunnen aandienen en door het volstrekte niet weten dat er zich ook bevindt. Volgens Scharmer gaat ‘Presencing’ over zowel loslaten (stilte) als op laten komen (de chaos verdragen en wachten op een helder inzicht).

Crystallizing

In de fase van ‘Crystallizing’ verbeeld je een mogelijke toekomst. Via het uitkristalliseren geef je vorm aan de inzichten en ideeën die in de ‘Presencing’ zijn ontstaan. Vanuit de ‘blinde vlek‘ ontkiemt iets anders en iets nieuws. Scharmer beschrijft dit als een helder inzicht, vanuit het niets, met een drang om daarnaar ‘in een oogwenk’ te gaan handelen.

Prototyping

In de fase van ‘Prototyping’ van het Theory U proces ga je experimenteren en eerste ideeën uitproberen. ‘Bijtijds falen om eerder te slagen’ is het motto in deze fase. Co-creëren, samen vormgeven, is een belangrijke competentie binnen ‘Prototyping’. Al doende geef je gezamenlijk de toekomst vorm. In deze fase kun je voorlopers, modellen en eerste ideeën testen en verder ontwikkelen. Tijdens het hele traject in de rechterkant van de U houd je contact met de diepere bron van weten. Dit contact geeft een andere energetische lading aan de activiteiten. Hierdoor beleef je een sterke gedrevenheid en enthousiasme om de toekomst te realiseren.

Performing

Met ‘Performing’ verwijst Scharmer naar de uitkomsten van het handelen: het oplossen van een kwestie, het uitvoeren van onze plannen. Dit handelen kan vanuit een onbewust proces vorm krijgen (gebaseerd op ‘Downloading’) of vanuit een bewust proces met oog op het grotere geheel (zoals de U omschrijft).

We hebben nu alle fasen in het Theory U proces met je doorgenomen. In de whitepaper gaan we dieper op het Theory U proces in.